Bên cạnh sử dụng thuốc, người bị mụn trứng cá nên thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học nhằm hỗ trợ giảm mụn và ngừa thâm. Tuy nhiên để xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp với tình trạng da, cần nắm bắt vấn đề Bị mụn trứng cá nên ăn gì và kiêng gì?
Mụn trứng cá không chỉ khởi phát do thói quen vệ sinh da kém, căng thẳng, thức khuya và rối loạn nội tiết tố mà còn có thể xảy ra do chế độ ăn uống không lành mạnh. Thực tế cho thấy, các trường hợp bị mụn nặng, mụn tái phát nhiều thường có thói quen ăn uống bừa bãi, chế độ ăn nhiều chất béo, gia vị, ít chất xơ và vitamin.
Trong trường hợp bị mụn do những nguyên nhân khác, chế độ dinh dưỡng cũng ảnh hưởng ít nhiều đến tiến triển của nốt mụn và sức khỏe làn da. Việc xây dựng thực đơn ăn uống khoa học giúp điều hòa hoạt động bài tiết bã nhờn, thúc đẩy da phục hồi, tái tạo và hỗ trợ ngăn ngừa thâm, sẹo sau mụn đáng kể.
Người bị mụn trứng cá nên ăn gì?
Theo các chuyên gia Da liễu, người bị mụn trứng cá nên ưu tiên bổ sung rau xanh, trái cây, các loại thực phẩm giàu kẽm, Omega 3 và vitamin C. Ngoài khả năng cung cấp dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể, các nhóm thực phẩm này còn giúp nuôi dưỡng làn da, giảm kích ứng, hỗ trợ kiểm soát mụn và phục hồi hàng rào bảo vệ da.
Dưới đây là một số loại thực phẩm tốt cho người bị mụn trứng cá:
1. Rau xanh và trái cây tốt cho làn da mụn
Rau xanh và trái cây là nhóm thực phẩm lành mạnh, đem đến nhiều lợi ích đối với sức khỏe nói chung và sức khỏe làn da nói riêng. Nhóm thực phẩm này cung cấp một lượng lớn chất lỏng, khoáng chất, chất xơ và vitamin giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ giảm căng thẳng – một trong yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành mụn.
Bên cạnh đó, các vitamin và hợp chất chống oxy hóa trong rau củ, trái cây có thể ức chế phản ứng viêm, phục hồi tế bào da hư tổn và kiểm soát hoạt động bài tiết bã nhờn. Như đã biết, tình trạng tiết dầu chính là nguyên nhân khiến lỗ chân lông bị bít tắc và gây ra mụn.
Bổ sung trái cây và rau xanh hằng ngày có thể giảm số lượng mụn trứng cá, hạn chế tình trạng da bóng nhờn và bài tiết nhiều dầu thừa. Đồng thời nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong, hỗ trợ làm mờ vết thâm và giảm sẹo lõm sau khi nhân mụn được loại bỏ.
Một số nghiên cứu cũng cho thấy, người có chế độ ăn nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất có tốc độ hồi phục da nhanh hơn so với người thường xuyên dùng chất kích thích, đồ uống chứa cồn, thực phẩm chứa nhiều chất béo và gia vị. Ngoài ra, chế độ ăn nhiều chất xơ và vitamin còn giúp thanh lọc cơ thể, kiểm soát cân nặng và phòng ngừa các bệnh lý ở đường tiêu hóa.
2. Uống đủ 2 lít nước/ ngày
Người bị mụn trứng cá nên cung cấp đủ cho cơ thể 2 lít nước/ ngày. Thói quen này giúp đảm bảo quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợi, thúc đẩy hoạt động thanh lọc và đào thải độc tố của da. Ngoài ra, uống đủ nước còn có tác dụng cấp ẩm, làm dịu da và cải thiện tình trạng ngứa ngáy, nóng rát ở các nốt mụn.
Thói quen uống ít nước không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải mà còn khiến da khô ráp và thiếu nước. Ở người có làn da dầu và hỗn hợp, da có xu hướng bài tiết nhiều bã nhờn để giữ ẩm và làm mềm bề mặt khi không được cung cấp đủ nước. Chính vì vậy, thói quen uống ít nước có thể khiến da tăng tiết bã nhờn và làm nghiêm trọng hơn tình trạng mụn trứng cá.
Bên cạnh nước lọc, bạn có thể bổ sung các loại nước chứa khoáng chất như Canxi, Kali, Magie và Kẽm. Các khoáng chất này có tác dụng giảm mệt mỏi, cân bằng điện giải và cải thiện sức khỏe của làn da đáng kể.
3. Sữa chua – Thực phẩm tốt cho người bị mụn trứng cá
Sữa chua là loại thực phẩm tốt cho người bị mụn trứng cá và các vấn đề da liễu khác như vảy nến, viêm da cơ địa, viêm da tiết bã nhờn,… Với hàm lượng probiotic (lợi khuẩn) và prebiotic dồi dào, sữa chua có thể cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột, cải thiện hoạt động tiêu hóa và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, lợi khuẩn có trong sữa chua còn giúp cân bằng hệ vi sinh trên da, ức chế sự phát triển quá mức của vi khuẩn P. acnes và hỗ trợ giảm số lượng mụn. Ngoài ra, sữa chua còn cung cấp làn da một số dưỡng chất thiết yếu như vitamin D, vitamin E, khoáng chất,…
Để nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh và hỗ trợ điều trị mụn, bạn nên dùng 1 hũ sữa chua/ ngày sau bữa ăn khoảng 30 phút. Có thể ăn sữa chua nguyên chất hoặc kết hợp cùng với một số loại thực phẩm tốt cho da như cam, nho, táo, nha đam,… Song song với việc bổ sung sữa chua vào chế độ ăn, bạn cũng có thể tận dụng nguyên liệu này để làm mặt nạ dưỡng da, trị mụn và ngừa thâm.
Tham khảo thêm: 7+ Cách trị tàn nhang từ sữa chua đơn giản nhưng hiệu quả
4. Các loại cá béo tốt cho làn da mụn, nhạy cảm
Các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá tuyết,… được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn của người mắc các bệnh da liễu mãn tính như mụn trứng cá, viêm da cơ địa, mề đay mẩn ngứa, chứng đỏ mặt và bệnh tổ đỉa. Nhóm thực phẩm không chỉ chứa đạm, khoáng chất mà còn cung cấp hàm lượng Omega 3 dồi dào cho cơ thể.
Omega 3 là một axit béo không no tốt cho sức khỏe. Thành phần này đã được chứng minh có hiệu quả thúc đẩy sự phát triển của não bộ, cải thiện thị giác, giảm căng thẳng và phòng ngừa thoái hóa tế bào thần kinh. Ngoài ra, Omega 3 còn đem lại nhiều lợi ích đối với làn da như chống viêm, giảm khô da, kiểm soát mụn trứng cá và ngăn ngừa lão hóa.
Bổ sung 3 bữa cá béo/ tuần có thể cung cấp các axit béo cần thiết giúp da khỏe mạnh, căng bóng, mịn màng và đàn hồi. Bên cạnh đó, Omega 3 còn có đặc tính chống viêm, làm dịu tình trạng sưng đỏ ở các nốt mụn và thúc đẩy tốc độ phục hồi của các mô da hư tổn.
Một số nghiên cứu khoa học cũng cho thấy, thành phần này còn có khả năng giảm sừng hóa tế bào thượng bì, tiêu trừ các gốc tự do và một số enzyme tiêu hủy collagen. Với những công dụng kể trên, bổ sung thực phẩm giàu Omega 3 vào chế độ ăn có thể ngăn ngừa mụn tái phát, rút ngắn thời gian điều trị mụn, giảm nếp nhăn và làm chậm quá trình lão hóa.
5. Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu Kẽm
Kẽm (Zinc) là một trong những loại khoáng chất cần thiết cho hoạt động sống của cơ thể. Kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp protein, phản ứng enzyme, tăng cường chức năng miễn dịch và cải thiện số lượng – chất lượng tinh trùng. Ngoài ra, khoáng chất này còn đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe làn da – đặc biệt là da mụn.
Kẽm có tác dụng chống viêm, thúc đẩy tái tạo collagen và giúp vết thương nhanh lành. Do đó, bổ sung các thực phẩm giàu kẽm có thể cải thiện tình trạng sưng đỏ ở các nốt mụn trứng cá, thúc đẩy da tái tạo, phục hồi, từ đó hạn chế tình trạng hình thành thâm và sẹo sau mụn.
Bên cạnh đó, kẽm còn có khả năng bảo vệ tế bào, phục hồi chức năng miễn dịch của da và giúp da khỏe mạnh, mịn màng và rạng rỡ hơn. Vì vậy người bị mụn trứng cá nên bổ sung một số loại thực phẩm giàu kẽm như cá hồi, hạt bí, hạt hạnh nhân, hạt điều, phô mai, thịt gà, hàu và sữa chua để cải thiện sức khỏe da, giảm mụn và ngăn ngừa mụn tái phát.
6. Các loại quả hạch tốt cho da mụn
Các loại quả hạch như quả óc chó, hạnh nhân, hồ đào, hạt mắc ca và hạt phỉ là nguồn cung cấp protein thực vật, chất xơ, chất béo lành mạnh và các hợp chất chống oxy hóa tốt cho cơ thể. Theo các bác sĩ Da liễu, người bị mụn trứng cá nên bổ sung các loại quả hạch để hỗ trợ giảm mụn và cải thiện sức đề kháng của da.
Hầu hết các loại quả hạch đều chứa hàm lượng vitamin E cao. Thành phần này không chỉ giúp dưỡng ẩm và tái tạo da mà còn hỗ trợ giảm viêm, chống oxy hóa và làm mờ các vết thâm sau mụn. Bên cạnh đó, một số hợp chất thực vật có trong các loại quả hạch còn có tác dụng kích thích da sản sinh collagen, làm mờ sẹo lõm, sẹo thâm và kiểm soát hiện tượng viêm ở các nốt mụn trứng cá.
7. Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C là một loại vitamin tan trong nước giữ nhiều vai trò quan trọng đối với cơ thể. Loại vitamin này có khả năng trung hòa các gốc tự do, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp. Bên cạnh đó, vitamin C còn đem lại nhiều tác động tích cực đối với sức khỏe làn da.
Vitamin C được biết đến với tác dụng ngừa thâm mụn và nám da, tàn nhang dựa trên cơ chế ức chế tế bào melanin. Tuy nhiên bên cạnh tác dụng này, vitamin C còn có đặc tính kháng viêm, giảm sưng đỏ do mụn trứng cá và tăng tốc độ phục hồi của da. Đồng thời kích thích da tăng sinh collagen và elastin nhằm giảm thiểu nguy cơ sẹo lõm, lỗ chân lông to sau khi điều trị mụn.
Để hỗ trợ giảm mụn và ngừa thâm, sẹo, bạn nên bổ sung một số loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, bưởi, dâu tây, việt quất, quả anh đào, đu đủ, đào, mơ,…
Bị mụn trứng cá nên kiêng gì?
Mụn trứng cá có thể chuyển biến nặng, để lại sẹo thâm và sẹo lõm nếu thường xuyên sử dụng các loại thực phẩm và thức uống không lành mạnh. Ngoài ra, thói quen ăn uống bừa bãi còn khiến da suy yếu, thâm sạm, nốt mụn chậm lành và có nguy cơ bội nhiễm cao.
Vì vậy để đảm bảo hiệu quả trị mụn và ngăn ngừa sẹo thâm, sẹo lồi, người bị mụn trứng cá nên hạn chế dùng các loại thực phẩm và thức uống sau:
1. Đường và chất béo bão hòa
Đường và chất béo bão hòa có thể làm nghiêm trọng tình trạng mụn trứng cá trên da. Thống kê cho thấy, người có thói quen sử dụng thức uống và thực phẩm chứa nhiều đường có nguy cơ bị mụn cao hơn 30%.
Khi dung nạp đường và chất béo bão hòa, nồng độ insulin có xu hướng tăng cao nhằm chuyển hóa đường thành năng lượng. Tuy nhiên, insulin tăng lên kích thích hormone androgen hoạt động mạnh. Hormone này chính là nguyên nhân làm tăng tiết tuyến bã nhờn và khiến cho tình trạng mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, insulin tăng cao còn kích thích phản ứng viêm ở nốt mụn, làm tăng hiện tượng đau nhức, sưng nóng và khiến nốt mụn chậm lành. Chính vì vậy để tránh gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị, cần hạn chế các loại thực phẩm chứa đường và thực phẩm chứa chất béo bão hòa như socola, bánh kẹo, thức ăn nhanh, thức ăn chiên xào, mỡ động vật, nội tạng,…
2. Thức uống chứa cồn và caffeine
Các loại thức uống chứa cồn và caffeine không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra mụn. Tuy nhiên, các thực uống này có thể khiến tình trạng mụn trứng cá trở nên dai dẳng hơn, nốt mụn chậm lành, ngứa ngáy nhiều và dễ để lại sẹo thâm. Nguyên nhân là do ethanol, caffeine và một số độc tố trong bia rượu kích thích da tiết nhiều bã nhờn và làm gián đoạn quá trình tái tạo, phục hồi.
Ngoài ra, dung nạp ethanol (cồn) còn khiến cơ thể dễ mất nước. Tình trạng này không chỉ gây mệt mỏi và uể oải mà còn khiến da trở nên khô ráp, bong tróc, thâm sạm, chậm phục hồi và tái tạo hơn so với bình thường. Hơn nữa, uống nhiều rượu bia còn ảnh hưởng đến chức năng gan, dẫn đến tình trạng gan giảm khả năng chuyển hóa, thanh thải độc tố và gây nổi mụn ồ ạt.
Chính vì vậy sau khi uống rượu bia, các nốt mụn có xu hướng ửng đỏ, sưng viêm và ngứa ngáy hơn bình thường. Người có thói quen sử dụng rượu bia thường xuyên còn phải đối mặt với một số vấn đề về da liễu khác như mề đay mẩn ngứa, kích ứng da, dị ứng, phát ban,…
3. Món ăn chứa gia vị cay nóng, chất bảo quản
Các món ăn chứa gia vị cay nóng và chất bảo quản không chỉ ảnh hưởng đến cơ quan tiêu hóa mà còn gián tiếp tác động đến sức khỏe làn da.
Sử dụng các loại thực phẩm này thường xuyên khiến da tiết nhiều bã nhờn, kích thích hiện tượng viêm và làm tăng nguy cơ bít tắc nang lông – nguyên nhân trực tiếp gây ra mụn trứng cá. Do đó, bạn nên hạn chế hoặc kiêng cử tuyệt đối các món ăn như đồ hộp, xúc xích, thịt xông khói, thức ăn nhanh, món ăn cay nóng,…
4. Kiêng cử sữa động vật
Sữa động vật là nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng với hàm lượng canxi, magie, vitamin D,… dồi dào. Tuy nhiên, nhóm thực phẩm này có thể làm nghiêm trọng hơn tình trạng mụn trứng cá – đặc biệt là người ở trong độ tuổi dậy thì.
Tương tự như thực phẩm chứa đường, dung nạp sữa động vật khiến nồng độ insulin tăng cao. Từ đó kích thích phản ứng viêm và tăng hoạt động của hormone androgen. Bên cạnh đó, một số axit amin trong sữa bò còn kích thích gan sản sinh IGF-1. IGF-1 làm tăng hoạt động sản xuất bã nhờn, khiến tế bào chết, dầu thừa tích tụ và gây bít tắc nang lông.
Mặc dù sữa bò và một số loại sữa động vật có thể nghiêm trọng tình trạng mụn nhưng ngược lại sữa chua (sữa bò lên men) đem lại nhiều lợi ích đối với làn da. Vì vậy, bạn có thể bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng sữa chua ăn và một số loại sữa chua uống. Ngoài ra, bạn cũng có thay thế sữa bò bằng các loại hạt như sữa đậu nành, sữa đậu xanh, sữa bắp, sữa hạnh nhân,…
5. Thực phẩm dễ dị ứng, gây sẹo
Ngoài những loại thực phẩm và thức uống trên, bạn cũng cần hạn chế các loại thực phẩm dễ gây dị ứng (đậu phộng, mè, tôm, cua) và thực phẩm dễ gây sẹo (rau muống, thịt bò, gà,…) trong thời gian điều trị. Sử dụng các loại thực phẩm này có thể khiến nốt mụn chậm lành, viêm đỏ kéo dài và dễ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ hoặc sẹo lồi.
Hy vọng qua những nội dung xoay quanh vấn đề “Người bị mụn trứng cá nên ăn gì và kiêng gì?” trong bài viết, bạn có thể xây dựng thực đơn ăn uống khoa học và phù hợp với tình trạng da. Tuy nhiên bên cạnh chế độ dinh dưỡng, nên vệ sinh da mặt đúng cách và sử dụng thuốc bôi/ uống theo hướng dẫn của bác sĩ để điều trị mụn triệt để.
